Co to jest hosting i co to jest domena

Co to jest hosting? Co to jest domena? Jeśli przymierzasz się do stworzenia własnej strony internetowej lub czeka Cię wizerunkowa i techniczna rewolucja w Twojej marce, to na pewno obiły Ci się o uszy te dwa terminy: hosting (lub serwer) i domena. Na Twojej twarzy maluje się lekki strach i od razu wyobrażasz sobie, jak wszystko może pójść nie tak przez te dwa diabły. Na szczęście nie taki diabeł straszny, jeżeli przestrzegasz kilku podstawowych zasad! O nich właśnie przeczytasz w tym artykule.

Co to jest hosting i co to jest domena?

Na początek wyjaśnijmy, czym w ogóle jest serwer, nazywany też hostingiem, i czym jest domena. Najłatwiej będzie Ci to zrozumieć, jeżeli wyobrazisz sobie budowę domu. W końcu strona internetowa to Twoje mieszkanie online, które urządzasz specjalnie na przybycie najwspanialszych gości. W naszym budowlanym przykładzie hosting (serwer) to ziemia, na której postawisz swój dom. W zależności od tego, jakie masz ambicje, jak duże będzie Twoje lokum i jakie funkcje będzie spełniać, kupujesz odpowiednio dużą działkę z odpowiednimi parametrami. Ale to nie wystarczy, żeby trafili do Ciebie goście. Twój dom musi mieć także adres, który nadajesz w urzędzie i który wdzięcznie pojawia się na mapach Google. Tym adresem dla Twojej strony www jest domena, którą dla uproszczenia możemy także nazwać URLem. Kiedy Twoi goście wpisują w przeglądarce internetowej adres URL, trafiają bezpośrednio do Twojego domu online. Wpisanie domeny sprawia, że serwer wyświetla odpowiednie informacje na nim przechowywane, czyli Twoją stronę www. Dane, które znajdują się na serwerze, tworzą Twoją stronę. Jest to zbiór katalogów i plików z kodem. Tworząc stronę np. na WordPressie, na serwerze będziesz przechowywać pliki tworzące zarówno samego WordPressa, bazę danych oraz Twój motyw, jak i treści, które w przyszłości będziesz samodzielnie dodawać poprzez kokpit Twojej strony.

Jak działają hosting i domena?

Hosting i domena to dwie niezależne usługi dostarczane przez różnych usługodawców. Są to usługi subskrypcyjne, co oznacza, że zapewnisz sobie ich trwanie tylko poprzez terminowe, najczęściej doroczne, opłaty na rzecz dostawcy. Jeżeli przegapisz termin płatności… cóż – Twoja strona trafi do niebytu, zostanie tymczasowo wyłączona, aż w końcu zostanie całkowicie usunięta. Dlatego w dniu zakupu od razu wpisz do kalendarza datę odnowienia subskrypcji, najlepiej z tygodniowym zapasem. Lepiej opłacić wcześniej niż przegapić.

Jeżeli masz problemy z pilnowaniem tego typu spraw, zachęcamy do ułatwienia sobie życia i dokonania zakupu u jednego usługodawcy. Co prawda jest możliwość zakupu oddzielnie domeny i oddzielnie hostingu u dwóch różnych dostawców, ale oznacza to dodatkowe działania.

Pojawia się bowiem konieczność poinstruowania domeny, z którego serwera ma czerpać informacje, kiedy goście będą chcieli się do nich dostać. W przypadku zakupu usług u jednego dostawcy sprawa jest prosta – z serwera tego dostawcy. Jeżeli hosting znajduje się gdzie indziej, musimy skierować domenę w odpowiednie miejsce. Ten proces nazywamy zmianą DNSów i najczęściej zajmują się nim informatycy usługodawcy domeny (pod warunkiem, że wiesz, gdzie wykupiłaś hosting – a doświadczenie nam mówi, że to nie zawsze jest takie oczywiste 😉 ).

O czym trzeba wiedzieć przed zakupem hostingu?

Cena zakupu vs cena odnowienia

Kiedy porównujesz oferty, zwróć szczególną uwagę nie na cenę pierwszego roku dostarczania usługi, ale na cenę odnowienia, czyli kwotę, którą będziesz odprowadzać po upływie pierwszego roku. Tak jak pisałam wcześniej, hosting ma charakter subskrypcyjny. W sprzedaży usług hostingowych działa zasada telefonii komórkowych: wielka promocja na dzień dobry, a później płacimy jak za zboże. Oczywiście nie zawsze i nie u wszystkich dostawców, dlatego przyjrzyj się dobrze oferowanym warunkom.

Liczba zapytań do bazy danych

No dobrze, tu już trochę się zaczyna robić hardkor, ale zaraz wszystko stanie się jasne, a Ty będziesz wiedziała, jak mądrze wybrać serwer. Zanim powiemy o liczbie zapytań, zwrócimy Twoją uwagę na to, co znajduje się w URLu Twojej strony. Nawet jeżeli niektóre przeglądarki tego nie pokazują, to Twój adres rozpoczyna się od zbitki HTTP lub HTTPS. W dużym skrócie i uproszczeniu to oznaczenie protokołu, dzięki któremu przeglądarka/domena komunikuje się z serwerem i bazą danych. Możemy to porównać do odbioru paczek przez kuriera, który działa według określonego protokołu. Kiedy ma odebrać od Ciebie przesyłkę, puka do Twoich drzwi. Podejmuje pierwszą próbę i jeżeli jesteś w domu, sprawa jest załatwiona szybko i bezboleśnie. Jeżeli nie ma Cię w domu, zaczyna się tango – kurier zachodzi do Ciebie po raz drugi, czasem i trzeci albo i czwarty. Sprawa się przedłuża i wszyscy są średnio zadowoleni, bo przesyłka nie jest dostarczona, kurier na Ciebie poluje, a koniec końców przewoźnik może nawet anulować zlecenie.

Dokładnie to dzieje się na Twojej stronie, kiedy ktoś wpisuje Twój adres w przeglądarce. Wpisana domena za pośrednictwem przeglądarki puka do Twojego serwera i prosi go o dane. Jeżeli hosting (a w zasadzie baza danych) sprawnie poda wszystkie informacje, Twój odbiorca po chwili zobaczy Twoją stronę www. Jeżeli natomiast przeglądarka musi pukać wielokrotnie, żeby uzyskać wszystkie dane, proces ładowania strony się przedłuża. To jest właśnie liczba zapytań do bazy danych. Jest to oczywiście duże uproszczenie, które przyjmuje na przykład, że zdjęcia na Twojej stronie nie ważą tyle co słoń (o optymalizacji grafik przeczytasz tutaj).

Strona na WordPressie ma całkiem sporo danych do przekazania, kiedy zostaje wywołana przez Twoich gości w przeglądarce. Wyobraź sobie, że zamiast jednej paczki ma ich do nadania kilkadziesiąt. Jeden kurier, ani nawet dwóch nie dźwigną tylu przesyłek. Dlatego powstał protokół HTTP/2, który wysyła całą armię kurierów po Twoją stronę. Fajnie, prawda? Dzięki temu Twoi odbiorcy szybciej zobaczą zawartość Twojej witryny niż przy zwykłym protokole http. Kupując hosting, upewnij się zatem, że pracuje on w protokole HTTP/2.

Kopie zapasowe

W większości dostawcy usług hostingowych mają w cenie regularne tworzenie kopii zapasowych. To super! Ale niech nie uśpi to Twojej czujności. Backupy oferowane przez hostingodawcow są przeważnie przechowywane w ramach tego samego serwera, na którym jest postawiona także Twoja strona. Jeżeli zatem serwer trafi przysłowiowy szlag, Twoją kopię zapasową również. Dlatego mimo wszystko zadbaj o dysk zewnętrzny, jak choćby Dropbox czy Google Drive, na którym będziesz przechowywać backup swojej strony. Mając swoją kopie zapasową pod ręką, w chwilach kryzysu o wiele łatwiej sięgniesz po prawidłowe, niezainfekowane pliki. Dobrze jest przechowywać kilka kopii wstecz, żeby w razie potrzeby wrócić do najczystszej wersji swojej strony.

Poczta firmowa

Last but not least, zwróć uwagę, czy w ramach usługi hostingu przewidziana jest również poczta firmowa. To szczególnie ważne, jeżeli do tej pory korzystałaś z adresu gmailowego, yahoo czy innego zewnętrznego dostawcy i chcesz zacząć obsługiwać pocztę pod swoim nowym, firmowym adresem, jak prawdziwa girlboss. Jeżeli w ofercie hostingu nie ma zawartej obsługi poczty, prawdopodobnie musisz dokupić tę usługę osobno, również w modelu subskrypcyjnym.

O czym trzeba wiedzieć przed zakupem domeny?

Dostępność domeny

To pierwsza rzecz, którą powinnaś sprawdzić, zanim oświadczysz światu nazwę swojej firmy. Może się tak zdarzyć, że domena tożsama z Twoją nazwą jest już zajęta, a co za tym idzie odnalezienie Twojej strony po wpisaniu nazwy Twojej firmy będzie o wiele trudniejsze. Dostępność domeny możesz sprawdzić np. tutaj. Wpisz nazwę z różnymi zakończeniami (.pl, .eu, .com). W ten sposób zobaczysz, czy któraś z siostrzanych domen jest zajęta i będzie Ci utrudniała nawigowanie do Twojego klienta idealnego. Warto także rozważyć zakup kilku domen różniących się tylko końcówką lub domen blisko-brzmiących. Dlaczego? Jeśli wieść o Twojej firmie będzie podawana „z ust do ust”, to naturalnie nie wszyscy dobrze usłyszą, nie wszyscy będą wiedzieli, jak dokładnie brzmi Twój adres. Wykupując domenę blisko-brzmiącą i przekierowując ją na swoją domenę główną, zwiększasz szanse na wyłowienie wszystkich zainteresowanych.

Certyfikat SSL

W sekcji poświęconej zapytaniom do bazy danych wspomniałam o protokole HTTPS. Oznacza to, że wymiana danych między przeglądarką, a serwerem jest dodatkowo zabezpieczona szyfrowaniem danych. Taki rodzaj przetwarzania danych jest absolutnie niezbędny, jeżeli chcesz prowadzić sklep internetowy. Dane Twoich użytkowników muszą być wtedy szczególnie chronione i to właśnie zapewnia protokół https. Dodatkowo, nawet jeżeli nie prowadzisz sklepu, Google będzie spoglądał przychylnym okiem na Twoją stronę, jeżeli sprawisz jej protokół https. Aby moc go używać, wystarczy do HTTP dodać S(SL), czyli specjalny certyfikat bezpieczeństwa.

Może wybrać bezpłatną wersję certyfikatu, która nazywa się Let’s Encrypt. Wygenerujesz ją na swoim serwerze i możesz taki certyfikat wystawić dla wszystkich swoich domen. Możesz także wybrać wersję dodatkowo płatną u Twojego dostawcy serwera. Jeśli wybierzesz tę opcję, to musisz na początku wskazać, dla której konkretnej domeny ma być wystawiony certyfikat. Jeżeli masz kilka domen, to wtedy potrzebujesz kilku certyfikatów.

Subdomeny

Przy tworzeniu bardziej skomplikowanych serwisów, sklepów, platform wiedzy, e-learningowych, dobrze jest rozdzielić zawartość strony na subdomeny. Czym różnią się subdomeny od domen? Domena to całkiem nowy adres, jak np. shablon.pl, nieszablonowo.pl, fempire.com. Natomiast subdomena to rodzaj adresu w adresie np. blog.shablon.pl, sklep.shablon.pl czy platforma.shablon.pl. Zazwyczaj to Ty decydujesz o liczbie i kształcie subdomen, ale na wszelki wypadek sprawdź, czy Twój dostawca domeny nie kontroluje i nie ogranicza tego w jakiś sposób. Nigdy nie wiadomo, jak rozrośnie się Twoje przedsięwzięcie i z jakich części będzie się składała Twoja witryna.

Być może teraz zastanawiasz się, czy musisz zakładać subdomeny dla bloga i sklepu i ogarnia Cię panika. Niepotrzebnie, Dziewczyno! Podkreślam jeszcze raz, że to rozwiązanie dla bardziej skomplikowanych i rozbudowanych stron. Jeżeli prowadzisz bloga na WordPressie, jego adres będzie prawdopodobnie taki: twojanazwa.pl/blog. I to jest w pełni OK!